Negentien gevangenen hebben aangifte gedaan tegen de directeur van de gevangenis Zuyder Bos in Heerhugowaard. Ze stellen hem verantwoordelijk voor de verspreiding van het coronavirus onder gevangenen vanwege zijn mondkapjesverbod, zo schrijft de Volkskrant. Op sommige afdelingen zou zelfs meer dan driekwart besmet zijn geraakt.

Het hoge aantal besmettingen is volgens de aangevers het gevolg van een mondkapjesverbod, ingevoerd omdat gedetineerden zo minder goed herkenbaar zijn. "Vanwege veiligheidsredenen dragen justitiabelen (gevangenen, red.) in beginsel geen mondkapjes in onze justitiële inrichtingen. Uitgangspunt is dat we door een geheel van maatregelen en het strikt hanteren van de hygiënemaatregelen een vrijwel 'schone', dat wil zeggen coronavrije, populatie hebben. In uitzonderlijke gevallen kan een directeur een justitiabele wel aanraden of verplichten een mondkapje te dragen", vertelt Eveline Petit, woordvoerder Gevangeniswezen en Dienst Vervoer en Ondersteuning, van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Gedetineerden die mondkapjes dragen, riskeren volgens de Volkskrant sancties. De Nederlandse Vereniging voor Strafrechtadvocaten vertelt dat Zuyder Bos niet de enige gevangenis is waar dit gebeurt.

Madeleine van Toorenburg, CDA-Kamerlid en oud-gevangenisdirecteur is kritisch over en mondkapjesverbod in gevangenissen. "Het slaat echt helemaal nergens op dat het kunnen lezen van gezichtsuitdrukking wordt geprevaleerd boven gezondheid. Gedetineerden zijn geen ijsberen die gevaarlijk zijn vanwege een gebrek aan gezichtsuitdrukking. Dit zijn gewoon mensen met een heel terechte angst voor besmetting. Net als ieder ander hebben gedetineerden het volste recht om hun gezondheid te beschermen. Ik begrijp dat inmiddels ook de inrichting in Roermond met allerlei besmettingen kampt. Dat is heel zorgelijk."

Er is geen eenduidig beleid bij gevangenissen in Nederland, vertelt Eric Nijman, directeur Gevangeniswezen van de Dienst Justitiële Inrichtingen tegen de Volkskrant. Ook kunnen gevangenisdirecteuren zelf hun maatregelen bepalen. "Op lokaal niveau, als de omstandigheden daar om vragen. Als er geen besmettingen zijn, zijn aanvullende maatregelen niet nodig."

Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft de aangifte nog niet gezien, en wil er daarom nog niet inhoudelijk op reageren.